Wielichowo

Powierzchnia: 107.4 km2

Ludność: 6.921 mieszkańców

URZĄD MIASTA I GMINY

ul. Rynek 10

64-050 Wielichowo

tel. 0-61/44 33 001

www.wielichowo.pl

e-mail: urzad@wielichowo.pl

Burmistrz: Honorata Kozłowska

CHARAKTERYSTYKA MIASTA I GMINY

Gmina Wielichowo jest jedną z pięciu gmin powiatu grodziskiego, usytuowaną w jego południowej części. Gmina zajmuje powierzchnię 107,4 km2 i ma charakter miejsko-wiejski. Gminę zamieszkuje około 7.000 mieszkańców, z czego 77% mieszka na terenach wiejskich, natomiast pozostała część to mieszkańcy miasta. Sieć osadniczą gminy tworzą miasto Wielichowo i 20 wiejskich jednostek osadniczych, w tym 15 wsi sołeckich.

Wielichowo to gmina o zdecydowanie rolniczym charakterze – użytki rolne zajmują 80% jej powierzchni. Rolnictwo jest podstawą utrzymania mieszkańców; od lat 60-70-tych w znacznej mierze jest ono nastawione na uprawę pieczarek i dalszy rozwój tej branży.

Z HISTORII MIASTA I GMINY

Pierwsze zapiski o Wielichowie pochodzą z 18 kwietnia 1297 r., kiedy to biskup poznański Jan II, przywilejem Jaśkowi i Włostkowi, przypuszczalnie braciom, dał upoważnienie lokowania wsi Łubnicy na prawie niemieckim. W roku 1297 Wielichowo było własnością biskupów poznańskich.

Wielichowianie zapisali się w historii, biorąc czynny udział w Powstaniu Wielkopolskim w 1919r. Wśród zasłużonych byli m. in.: Zygmunt Kaletka, pośmiertnie odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militarii V Klasy, czy Stanisław Bobkiewicz odznaczony Krzyżem Walecznych.

Wraz z rozpoczęciem II wojny, mieszkańcy doświadczyli przesiedleń, a wielu wielichowian zostało wywiezionych do obozów koncentracyjnych. Męczeńską śmiercią zginęło 11 mieszkańców, m.in. proboszcz Parafii Wielichowskiej ks. Ludwik Górski, zamordowany w obozie koncentracyjnym w Dachau. Większość mieszkańców Wielichowa i okolicznych wiosek walczyła w składzie różnych jednostek Armii „Poznań” pod dowództwem generała Tadeusza Kutrzeby oraz jednostek innych armii.

Warto też dodać, że właśnie z Wielichowa pochodził Zdzisław Krzyszkowiak – lekkoatleta, mistrz olimpijski w biegu na 3 km z przeszkodami (Rzym 1960), mistrz Europy w biegu na 5 i 10 km (Sztokholm, 1958), rekordzista świata na 3 km z przeszkodami (podczas dwumeczu lekkoatletycznego w Tule (ZSRR), 12-krotny mistrz Polski.

CIEKAWOSTKI, TURYSTYKA, REKREACJA

Jednym z najcenniejszych zabytków jest najstarszy kościół na terenie powiatu grodziskiego – kościół p.w. św. Jadwigi w Wilkowie Polskim. Pierwotną świątynię założyli i uposażyli Awdańcy. Obecny wzniesiony został ok. 1540 r. z fundacji Piotra Ossowskiego, ówczesnego właściciela wsi. W dzisiejszym kształcie kościół jest budowlą późnogotycką, orientowaną, murowaną z cegły, z zewnątrz wzmocnioną szkarpami. Budowla ta powstała na planie prostokąta z trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Od północy przylegają zakrystia i skarbczyk, a od południa kruchta. Wnętrze jest salowe, czteroprzęsłowe, nakryte sklepieniem gwiaździstym. Wewnątrz znajdują się polichromie figuralne z połowy XVIw. W kościele są trzy ołtarze. Główny wykonany został w 1646 r. Obok kościoła znajduje się murowana gotycka dzwonnica z drugiej poł. XV w., pierwotnie baszta obronna, prawdopodobnie pozostałość po dawnej siedzibie właściciela. Cmentarz przykościelny otacza XVII-wieczny mur z bramką z czasów budowy kościoła.

W Wilkowie Polskim, a także w Wielichowie znajdują się pałace wraz z przylegającymi parkami krajobrazowymi i folwarkami.

Na terenie gminy znanych jest 177 stanowisk archeologicznych, gdzie najstarsze ślady osadnictwa pochodzą ze środkowej epoki kamienia – mezolitu (stanowiska w Łubnicy i Trzcinicy).Ślady osadnictwa pochodzące z młodszej epoki kamienia – neolitu – występują na ponad 20 stanowiskach.

W Prochach, Reńsku i Trzcinicy znajdują się grodziska wczesnośredniowieczne.

Z pewnością ciekawostką tego terenu jest regularnie kursująca kolejka wąskotorowa, uruchomiona 30 października 1900r., łącząca Stare Bojanowo przez Śmigiel z Wielichowem.

Dziś urokliwa kolejka służy zarówno mieszkańcom, jak i organizuje przejazdy stylizowanymi wagonikami dla turystów polskich i zagranicznych, które są niebywałą atrakcją.

Z okazji 700-lecia wsi Śniaty powstała “Izba Historii Śniat”. Jej urządzeniem zajęła się m. in. Anna Zalewska, dyrektor przedszkola oraz członek “Społecznego Komitetu Obchodów 700-lecia Śniat”. W wyniku podjętych działań udało się zebrać około 500 eksponatów. Jest to przede wszystkim dawny sprzęt gospodarstwa domowego i rolniczego oraz wiele dokumentów, zdjęć i osobistych pamiątek mieszkańców Śniat. Znalazły tu również swoje miejsce kroniki Przedszkola i Szkoły Podstawowej, z których najcenniejsza – szkolna prowadzona od 1909 r. zawiera opisy życia mieszkańców Śniat na tle wydarzeń historycznych Polski i Europy. Izba cieszy rosnącą popularnością zarówno wśród lokalnej społeczności, a także odwiedza ją coraz większa liczba zagranicznych gości.

W miejscowości Śniaty zachował się drewniany wiatrak typu koźlak, obracany w całości przy nastawianiu na kierunek wiatru. Pochodzi z 1764r., a po raz ostatni zmielił ziarno w 1970r.
Największą imprezą, jaka odbywa się w Wielichowie jest doroczne Święto Pieczarki, związane z dynamicznym rozwojem pieczarkarstwa na tym terenie. Święto to przede wszystkim spotkania i konferencje branżowe związane z pieczarkarstwem, a także wspaniała rozrywka. Publiczność przyciągają gwiazdy pierwszej wielkości – koncertowały tu już: Bajm, Lady Pank, Elektryczne Gitary czy Maryla Rodowicz. Impreza ta z roku na rok przeciąga coraz więcej zainteresowanych, a jej organizatorzy dążą do przekształcenia imprezy w ogólnopolską.