Profilaktyka

Przedstawiamy Państwu poradnik zdrowia psychicznego pt. "Kryzysownik", w którym znajdą Państwo 10 sposobów dbania o siebie, pomysły dotyczące budowania relacji z dziećmi oraz krótkie wskazówki, jak rozpoznać sygnały nadchodzącego kryzysu psychicznego. Dowiedzą się Państwo również, w jaki sposób towarzyszyć osobie cierpiącej oraz gdzie zwrócić się o pomoc.

KRYZYSOWNIK - do pobrania

Szanowni Państwo,

W poniższym linku przesyłamy stanowisko AOTM, dotyczące dokumentu pt. „Biała księga szczepień HPV” opublikowanego i dystrybuowanego przez stowarzyszenie „Centrum Informacji o Zdrowiu DOBROSTAN”. AOTM informuje, że przygotowany przez stowarzyszenie dokument nie został przygotowany zgodnie z metodologią naukową oraz zawiera liczne nieścisłości i błędy metodologiczne. Tego rodzaju ograniczenia nie mogą stanowić podstawy do wyciągania wniosków o braku skuteczności szczepień przeciwko HPV.

http://www.aotm.gov.pl/www/komunikat-hpv/

Powyższy komunikat można również znaleźć na stronie internetowej Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny:

http://szczepienia.pzh.gov.pl/agencja-oceny-technologii-medycznych-i-taryfikacji-potwierdza-zasadnosc-realizacji-szczepien-przeciw-hpv-w-ramach-programow-polityki-zdrowotnej/

Światowy Dzień Zdrowia 2016 poświęcony będzie cukrzycy

W 2016 roku Światowa Organizacja Zdrowia w ramach obchodów Światowego Dnia Zdrowia – 7 kwietnia, podejmuje działania mające na celu promocję wiedzy o cukrzycy. Wraz z rosnącym rozpowszechnieniem cukrzycy, coraz ważniejsze staje się posiadanie wiedzy o tym, jak można zminimalizować ryzyko wystąpienia choroby, a także o sposobach jej wykrywania i leczenia.
Organizując wydarzenia związane ze Światowym Dniem Zdrowia 2016, WHO pragnie:
• doprowadzić do zwiększenia wiedzy o rosnącym rozpowszechnieniu cukrzycy, ogromnym obciążeniu tą chorobą i jej poważnych następstwach, zwłaszcza w krajach o niskich i średnich dochodach;
• spowodować podjęcie konkretnych, skutecznych i ekonomicznych działań w walce z chorobą, które będą obejmować zarówno profilaktykę, jak i metody diagnozy, leczenia i opieki nad osobami chorymi na cukrzycę;
• ogłosić pierwszy światowy raport o cukrzycy opisujący obciążenie chorobą  i jej skutki oraz wzywający do wzmocnienia systemów ochrony zdrowia w celu zapewnienia lepszego nadzoru i profilaktyki cukrzycy oraz skuteczniejszego leczenia chorych.
Warto odnotować, że świat dokonał istotnego kroku w walce z epidemią cukrzycy, przyjmując jako cel zmniejszenie o jedną trzecią liczby zgonów z powodu chorób niezakaźnych, w tym cukrzycy, do 2030 r. w ramach Celów Zrównoważonego Rozwoju. W związku z tym WHO wspiera państwa wdrażające polityki mające na celu zmniejszenie oddziaływania chorób niezakaźnych, w tym cukrzycy, nowotworów, chorób układu krążenia i płuc.

CUKRZYCA

Niemal 350 mln. osób na całym świecie cierpi na cukrzycę – chorobę przewlekłą, do której dochodzi, gdy organizm nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub nie jest w stanie skutecznie wykorzystywać własnej insuliny w procesie metabolizmu cukrów pochodzących ze spożywanej żywności. Insulina to hormon regulujący poziom cukru we krwi, będącego źródłem energii potrzebnej nam do życia. Jeżeli glukoza nie może przeniknąć do komórek organizmu, w których jest spalana jako energia i pozostaje w krwiobiegu, jej stężenie może wzrastać do szkodliwego poziomu.
W 2012 r. cukrzyca była bezpośrednią przyczyną około 1,5 mln. zgonów na świecie, z których 80% miało miejsce w państwach o niskich i średnich dochodach. Według prognoz WHO do 2030 r. cukrzyca stanie się siódmą najczęściej występującą przyczyną zgonów.
Rozróżniamy dwa główne typy choroby. Osoby cierpiące na cukrzycę typu 1 na ogół w ogóle nie wytwarzają własnej insuliny i dlatego, aby przeżyć, muszą przyjmować insulinę w formie iniekcji. Chorzy na cukrzycę typu 2, którzy stanowią około 90% wszystkich przypadków zachorowań, najczęściej wytwarzają własną insulinę, ale w niewystarczającej ilości lub ich organizm nie jest w stanie jej właściwie wykorzystywać. Osoby chore na cukrzycę typu 2 na ogół mają nadwagę i prowadzą siedzący tryb życia.
Długotrwale utrzymujący się we krwi wysoki poziom glukozy powoduje uszkodzenie narządów wewnętrznych i może być przyczyną ataku serca, udaru mózgu, niewydolności nerek, impotencji oraz zakażeń prowadzących do amputacji kończyn.
Przy zastosowaniu właściwego leczenia wpływ cukrzycy na życie chorego można zminimalizować. Nawet osoby cierpiące na cukrzycę typu 1 mogą cieszyć się długim życiem w zdrowiu, jeżeli będą ściśle kontrolować poziom cukru we krwi.

EUROPEJSKI TYDZIEŃ SZCZEPIEŃ – DLACZEGO WARTO SIĘ SZCZEPIĆ

Historia szczepień ochronnych

Rozwój szczepień ochronnych jest jednym z największych osiągnięć zdrowotnych ludzkości. Osobom żyjącym w XXI wieku trudno wyobrazić sobie, by na świecie panowała pandemia grypy taka jak w latach 1918-1919 „słynna grypa hiszpanka”, która pochłonęła od 50 do 100 mln ofiar śmiertelnych na całym świecie. W dobie obecnych szczepionek taka sytuacja jest prawie niemożliwa.
Dzięki szczepieniom udało się wyeliminować ospę prawdziwą – chorobę, na którą jeszcze
w XX wieku można było umrzeć. Obecnie chorobą, którą dzięki powszechnym szczepieniom prawie udało się wyeliminować jest choroba Heinego-Medina.

Początki
• Pierwsze próby walki z chorobami zakaźnymi podjęto w Indiach. Zmagano się z ospą prawdziwą, a próba zwalczania plagi polegała wtedy na zakładaniu dzieciom ubrań po chorych na ospę lub wkłuwaniu  igły zakażonej ropą pobraną od chorych.
• Podobne szczepienia od X w.n.e. stosowali Chińczycy. Strupy zdrapywano, suszono, ścierano na proszek, mieszano z ziołami i przechowywano w szczelnym zamknięciu. Po latach proszek wcierano zdrowym osobom, najczęściej do nosa. U pacjenta rozwijała się wtedy łagodna postać choroby, dzięki której nabywał on  odporność czynną.
• W 1720 r. podobne metody wprowadzono w Europie.  Wariolizacja (od variola vera – ospa prawdziwa) trafiła do Europy Zachodniej w XVIII w. za sprawą lady Mary Wortley Montagu, żony brytyjskiego ambasadora w Turcji, która rozpowszechniła tę technikę wśród arystokratycznych i królewskich rodzin Anglii i innych państw Europy.

Eksperyment Edwarda Jennera ( 1796)
• Niezwykle ważną osobą, która przyczyniła się do rozwoju szczepień był Edward Jenner. Zauważył on, że kobiety dojące krowy, mimo zarażenia się od nich ospą krowią chorują krótko i łagodnie. Najważniejsze było jednak to, że nie chorują na ospę prawdziwą, a nawet jeżeli wystąpią u nich jej objawy są one bardzo łagodne.
W 1796 r. Jenner przeprowadził ryzykowny eksperyment. Wprowadził ropę z pęcherza na dłoni dójki w dwa nacięcia na ramieniu ośmioletniego chłopca, Jamesa Phippsa. Wszczepił chłopcu krowiankę. Po nadzwyczaj łagodnym przebiegu choroby James wyzdrowiał, a po roku okazało się, że został uodporniony także na ospę prawdziwą. Metoda Jennera, zwana pod nazwą wakcynacji (od variola vaccina- ospa krowia) szybko rozpowszechniła się w niemal całej Europie.
Eksperyment Jennera dał początek szczepieniom!
• Szczepienia przeciwospowe metodą Jannera, zostały wprowadzone w Polsce w latach 1801 – 1802 dzięki Hiacyntowi Dziarkowskiemu, Wojciechowi Jerzemu Boduszyńskiemu, Neuhauserowi i Vannotiemu.

Szczepionki przeciwko wąglikowi i wściekliźnie (1881-1885)
• Ludwik Pasteur zaobserwował zjawisko osłabienia zjadliwości zarazków chorobotwórczych. Stało się to przez przypadek, ponieważ asystent Pasteura pozostawił w laboratoryjnej szafce hodowlę zarazków cholery drobiu, przeznaczoną do podania kurom, i całkowicie o niej zapomniał. Po kilku tygodniach wstrzyknął ptakom cholerę. Wbrew oczekiwaniom kury nie zachorowały. Przez poddanie bakterii różnym czynnikom fizycznym (temperatura, powietrze) można uzyskać osłabienie ich właściwości chorobotwórczych. Pasteur przewidział, że podanie teraz zwykłych zarazków nie powinno wpłynąć na zdrowie zwierząt. Potwierdził to w publicznym doświadczeniu, uodparniając owce na laseczki wąglika, a następnie udowadniając ich odporność.
• W 1885 Ludwik Pasteur stworzył szczepionkę przeciw wściekliźnie. Opracował on metodę przenoszenia choroby ze zwierząt chorych na zdrowe. Szczepionkę uzyskał
z wysuszonego rdzenia zwierząt doświadczalnych. Po serii szczepień uzyskał u psów całkowite uodpornienie na zarazki wścieklizny, podobne postępowanie ratowało także psy, które były już na nią chore.
• Po raz pierwszy szczepionkę zastosował u człowieka zmuszony koniecznością. 6 lipca 1885r, przywieziono do Pasteura ciężko pogryzionego chłopca. wiedząc że nic innego nie da się zrobić postanowił podać chłopcu szczepionkę, która uratowała mu życie.
• Polski bakteriolog Odo Bujwid po kilkumiesięcznym pobycie w Paryżu założył w Warszawie – drugą po paryskiej – stację szczepień przeciwko wściekliźnie metodą Pasteura. Do Warszawy zaczęli przybywać pogryzieni przez wściekłe zwierzęta z całej wschodniej i środkowej Europy.

Tuberkulina (1890)
• W 1890 r. wybitny niemiecki bakteriolog Robert Koch ogłosił, że znalazł sposób na leczenie gruźlicy za pomocą opracowanego przez siebie preparatu. Nie poprawiała ona jednak stanu chorego, ale często gwałtownie go pogarszała. Mimo porażki Koch kontynuował prace nad gruźlicą, a  w roku  1905 za wszechstronne badania nad prątkami gruźlicy otrzymał Nagrodę Nobla. Polak Odon Bujwid nadał  preparatowi nazwę Tuberkulina.

Surowica błonicy i surowica przeciw tężcowi (1890)
• Niemiec Emil Behring i  Japończyk Szibasaburo Kitasato – opublikowali artykuł „O powstawaniu odporności na błonicę i tężec u zwierząt”. Był to rezultat kilkuletnich prac dotyczących bakteriobójczych właściwości surowicy zwierząt. Był to całkowicie nowy sposób walki z chorobami zakaźnymi. Dotychczasowe szczepienia polegały na uodpornieniu organizmu, surowice zaś zawierały gotowe przeciwciała. Pierwszy raz surowicę przeciwbłoniczą zastosowano w roku 1891. Behring podał ją małej dziewczynce, której stan oceniano jako beznadziejny, preparat zadziałał. Preparaty opracowane przez Behringa zyskały wkrótce nazwy: surowica błonicy i surowica przeciw tężcowi.

Szczepionka przeciwko cholerze (1892)
• Waldemar Haffkine, pracownik Instytutu Pasteura opracował szczepionkę przeciw cholerze. Profilaktyczna szczepionka składa się z osłabionych przez gorące powietrze przecinkowców cholery. W roku 1893 szczepionka Haffkine’a zgasiła epidemię w Kalkucie. Podobny sukces zanotowano w Bombaju w roku 1896. W tym mieście Haffkine osiadł na najbliższych 20 lat, zakładając tu swój instytut oraz organizując w całych Indiach masowe szczepienia.

Pierwsze sukcesy w zwalczaniu błonicy (1910)
• Emil Behring opracował nową szczepionkę mającą chronić przed błonicą przez czynne uodpornienie, nazwał ją AT-Toksyna – Antytoksyna. Była to mieszanina jadów i przeciwjadów błonicy, wymieszana w takim stopniu, że jadu było nieco więcej. Lekarze niemieccy uznali AT za szczepionkę godną zaufania i rozpoczęli  powszechne jej stosowanie, dzięki czemu w Niemczech błonica zaczęła wkrótce zanikać.

Szczepionka przeciwko tyfusowi (1919)
• Polak Rudolf Weigl opracował pierwszą skuteczną szczepionkę przeciwko tyfusowi plamistemu. Stało się to możliwe dzięki (opracowanej również przez niego) metodzie sztucznego zakażania wszy zarazkami tyfusu. Polegała ona na wprowadzeniu ich do jelit metodą lewatywy. Komórki nabłonka jelitowego wszy stawały się wówczas doskonałą pożywką dla zarazków tyfusu.

Kolejna nadzieja na sukces w walce z gruźlicą (1921)
• Francuzi – bakteriolog Albert Calmette oraz weterynarz Camille Guérin wypróbowali dawno oczekiwaną szczepionkę przeciwko gruźlicy, zwaną BCG – Bacillus Calmette-Guérin. Wywołało to, podobnie jak wiadomość o tuberkulinie, wielkie poruszenie, bowiem jedynym krokiem naprzód od tamtego czasu w dziedzinie leczenia gruźlicy były tatrzańskie i alpejskie sanatoria klimatyczne. Wyprodukowanie szczepionki udało im się dopiero po 13 latach
Kolejne odkrycia w walce z błonicą (1923)
• Pracownik Instytutu Pasteura, lekarz weterynarii Gaston Ramon we współpracy z Glennym opublikował swoje prace dotyczące nowego sposobu szczepienia przeciwko błonicy – przez podanie anatoksyn. Była to nowa metoda walki z błonicą.
• W 1927r. Ramon we współpracy z Zoellerem opracował opartą na analogicznej zasadzie działania anatoksyn szczepionkę przeciw tężcowi.

Szczepionka przeciwko krztuścowi (1923)
• Thorwald Madsen opublikował wyniki swych prac nad szczepionką przeciwko krztuścowi, zawierającą całe martwe komórki bakteryjne. Jej skuteczność sprawdził rok później w czasie dużej epidemii na wyspach Faroe. Masowe szczepienia rozpoczęto w USA po 1944 r., a następnie w innych krajach na całym świecie. Przyczyniło się to do znacznego spadku zachorowań na krztusiec w latach 50. i 60.

Szczepionka przeciwko żółtej febrze (1937)
• W 1937 r. amerykański lekarz Max Theiler, specjalista w zakresie chorób tropikalnych, bakteriolog i epidemiolog pochodzący z Afryki Południowej, opracował szczepionkę przeciwko żółtej febrze. Wcześniej w 1927 jako pracownik w Harvard Medical School w Bostonie udowodnił, że żółta febra jest wywoływana przez wirusa. Szczepionka Theilera podczas drugiej wojny światowej uratowała życie milionom żołnierzy. Za odkrycia dotyczące żółtej febry i sposobów jej zwalczania Max Theiler został uhonorowany Nagrodą Nobla w roku 1951.
Szczepionka przeciwko grypie (1937)
• Jonas Salk opracowuje pierwszą skuteczną szczepionkę przeciw grypie, która zawiera całe wirusy. W 1941 roku wykazał u żołnierzy 70% skuteczność swojej szczepionki
w zabezpieczeniu przed zbliżającą się ostrą epidemią grypy A.

Szczepionka przeciwko śwince (1949)
• John Franklin Enders po wielu latach prób otrzymał szczepionkę przeciwko śwince – chorobie wieku dziecięcego, wywołującej powikłania w postaci zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz u mężczyzn zapalenia jąder.
Szczepionka przeciwko chorobie Heinego- Medina
• W 1950 roku Hilary Koprowski jako pierwszy podał małemu dziecku skuteczną szczepionkę przeciwko chorobie Heinego – Medina (polio). Koprowski wraz ze swymi asystentami pobierał od zakażonych szczurów bawełnianych wycinki mózgu i wstrzykiwał je następnym zwierzętom. Po kilkunastu takich zabiegach otrzymywano żywego, lecz osłabionego wirusa. Pierwsze masowe szczepienie szczepionką Koprowskiego miało miejsce w roku 1958 w Kongo, dzięki wygodnej, doustnej formie podawania w ciągu zaledwie sześciu tygodni zaszczepiono ponad 250 tysięcy dzieci i niemowląt.
• W 1954 r. w Stanach Zjednoczonych została wprowadzona szczepionka przeciwko chorobie Heine –  Medina opracowana przez profesora medycyny Jonasa Salka. Przed wprowadzeniem szczepionki na rynek profesor Salk wstrzyknął opracowaną szczepionkę najpierw sobie, potem żonie, a następnie trzem synom. Rezultaty były pomyślne. Za zgodą rodziców szczepieniom poddano prawie 2 miliony dzieci. Do roku 1962 zaszczepiła się ponad połowa Amerykanów do 40 roku życia, dzięki temu zachorowalność na chorobę Heine – Medina spadła o 86%.
• W 1962 roku Albert Sabin opracował żywą doustną szczepionkę przeciw polio.
Szczepionka przeciwko odrze (1964)
• John Enders wyizolował wirus odry i opracował szczepionkę.
Szczepionka przeciwko meningokokom
• W 1968 roku Gotschlich opracował szczepionkę przeciwko meningokokom typu C,
a w 1971 przeciwko meningokokom typu A.
Szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A / WZW typu A (1979)/
• Provost i Hillemann opracowali dwie szczepionki mogące znaleźć zastosowanie w profilaktyce WZW typu A. Pierwsza zawierała żywe atentowane wirusy, a druga zabite. W latach 80-tych prowadzono testy na ludziach. Dały one pozytywny wynik
co pozwoliło na wprowadzenie szczepionek do masowego użycia z początkiem lat 90-tych.
Szczepionka przeciwko Haemophilus influenzae typu B (1980)
• Opracowano szczepionkę, która chroni głównie przed ciężkimi zakażeniami inwazyjnymi (zapalenia płuc, posocznice).

Szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B   /WZW typu B (1981)/
• Preparat został opracowany przez Maupasa i Hillemana. Próby kliniczne trwały już od roku 1976. Wykazano, że szczepionka zmniejsza prawdopodobieństwo zakażenia WZW typu B o 92%.

Szczepionka przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego  HPV (2006)
• W roku 2006 na rynek Stanów Zjednoczonych i Meksyku wprowadzono szczepionkę przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) wywołującego raka szyjki macicy. W tym samym roku preparat trafił także do Polski. Badania kliniczne dowiodły, że szczepionka ma największą skuteczność, jeśli podaje się ją dziewczynkom, które jeszcze nie miały kontaktu z wirusem HPV.
Opracowano na podstawie tekstu pt. „Historia odkryć szczepionek i rozwoju szczepień na świecie” opracowanego przez dr Macieja Bilka z Uniwersytetu Rzeszowskiego.
By dowiedzieć się więcej na temat szczepień ochronnych czytaj: http://szczepienia.gis.gov.pl/

Prawo a szczepienia ochronne
Podstawowym aktem prawnym dotyczącym szczepień ochronnych jest ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń
i chorób zakaźnych u ludzi. Ustawa określa sposób kwalifikacji do szczepień, prowadzenia i przekazywania dokumentacji medycznej dotyczącej szczepień oraz sprawozdawczości w tym zakresie.
Osoby przebywające na obszarze Polski są zobowiązane do poddawania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym. W stosunku do osób małoletnich odpowiedzialność za wykonanie tych szczepień spoczywa na rodzicach lub opiekunach dziecka.
Brak realizacji wykonania obowiązku szczepienia może powodować powstanie określonych konsekwencji prawnych wobec osoby uchylającej się od obowiązku.

By dowiedzieć się więcej patrz: http://szczepienia.gis.gov.pl/index.php/akcja_informacyjna/akty_prawne

POSTAW NA PROFILAKTYKĘ. RUSZA 30. EDYCJA AKCJI ŻÓŁTY TYDZIEŃ.

Już po raz 30. startuje akcja Żółty Tydzień, której celem jest uświadomienie społeczeństwu zagrożeń zdrowotnych związanych z wirusowymi zapaleniami wątroby oraz edukacja na temat profilaktyki tych chorób. Wirusy HAV i HBV, które powodują wirusowe zapalenie wątroby typu A lub B, przez wiele osób mogą być traktowane jako błahy, niegroźny problem zdrowotny, jednakże w rzeczywistości, choroba może mieć nieprzewidywalny przebieg, a w niektórych przypadkach WZW typu B, może ewoluować w poważne schorzenia wątroby, takie jak rak wątrobowokomórkowy1,2,3. Podczas 30. edycji Żółtego Tygodnia (od 13. do 24. kwietnia 2015 r.), będzie można dowiedzieć się więcej na temat WZW typu A i WZW typu B i zadbać o ochronę swojej wątroby.